กรดมะนาว (หรือที่เรียกว่า กรดซิตริก) เป็นกรดอินทรีย์ที่มีความอ่อนและพบได้ตามธรรมชาติในผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว โดยเฉพาะในมะนาว ที่มีกรดซิตริกอยู่ประมาณ 7–9% ซึ่งในปัจจุบันสินค้าชนิดผงได้รับความนิยมอย่างมากเนื่องจากความสะดวกในการจัดเก็บและการใช้งาน
1. ลักษณะและสูตรเคมี
กรดซิตริกมีสูตรเคมีคือ C₆H₈O₇ และสามารถพบในรูปแบบต่าง ๆ
-
กรดซิตริกชนิดแอนไฮดรัส (anhydrous) มีลักษณะเป็นผลึกสีขาวใส
-
กรดซิตริกชนิดโมโนไฮเดรต (monohydrate) คือสารที่มีน้ำอยู่ภายในโครงสร้าง ทำให้มีน้ำหนักโมเลกุลเพิ่มขึ้นเล็กน้อย
คุณสมบัติหลักที่ทำให้เป็นที่นิยมคือ -
ละลายในน้ำได้ดี
-
มีรสเปรี้ยวแต่ไม่มีกลิ่น
-
เป็นกรดอ่อนและมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ
2. วิธีการผลิต
มีสองวิธีหลักในการผลิตกรดซิตริกชนิดผง
-
สกัดจากธรรมชาติ
-
ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว เช่น มะนาว, เลมอน, สัปปะรด และส้ม สามารถนำมาคั้นเพื่อสกัดกรดซิตริกออกมา และด้วยการผสมกับเกลือ จากนั้นผ่านการตกผลึกและอบแห้ง จะได้ผลึกกรดซิตริกชนิดผง
-
-
การสังเคราะห์จากการหมัก
-
ใช้น้ำตาลหรือแป้งเป็นสารตั้งต้น ผ่านกระบวนการหมักโดยใช้เชื้อรา (โดยเฉพาะเชื้อรา Aspergillus niger) ผ่านกระบวนการไกลโคไลซีส จนได้เป็นผงกรดซิตริกชนิดผง
-
3. การใช้งานในอุตสาหกรรมต่างๆ
อุตสาหกรรมอาหาร
-
ปรุงแต่งรสชาติ: ใช้เป็นสารให้รสเปรี้ยวในเครื่องดื่ม ขนม ลูกอม หรือแม้กระทั่งทำน้ำมะนาวเทียม
-
สารกันเสีย: คุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระและต้านออกซิเดชันช่วยยืดอายุการเก็บรักษาอาหาร เช่น ในอาหารกระป๋องหรืออาหารแช่แข็ง
-
ปรับสมดุล pH: ใช้ในการผลิตไวน์หรือเครื่องดื่มอื่นๆ เพื่อปรับความเป็นกรดในผลิตภัณฑ์ให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม
อุตสาหกรรมเครื่องสำอาง
-
ส่วนผสมในสกินแคร์: ด้วยความสามารถในการลอกเซลล์ผิวที่หมองคล้ำ (อยู่ในกลุ่ม AHA) ช่วยปรับสีผิวให้สม่ำเสมอ ลดรอยแผลและสิว
-
ปรับสมดุล pH ในผลิตภัณฑ์: เพิ่มความคงทนของเครื่องสำอาง เช่น ลิปสติก หรือสเปรย์ฉีดผม แต่ควรใช้อย่างระมัดระวังในระดับที่ไม่เกิน 10% เพื่อหลีกเลี่ยงการระคายเคืองผิว
อุตสาหกรรมยาและการแพทย์
-
ควบคุมความเป็นกรดด่าง: ใช้ในสูตรยาต่างๆ เพื่อให้ยากระจายตัวได้ดี
-
ปรับปรุงรสชาติยา: ใช้ปรุงแต่งรสในยาเม็ดฟู่ละลายน้ำและยาเกลือแร่
-
ส่วนผสมในครีม: สำหรับช่วยลดการติดเชื้อที่ผิวหนัง
อุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด
-
ฆ่าเชื้อและขจัดคราบ: สามารถใช้เป็นส่วนผสมในน้ำยาซักผ้า น้ำยาปรับผ้านุ่ม เจลล้างมือ และน้ำยาล้างจาน
-
สารละลายทำความสะอาด: ผสมกับน้ำเป็นสารขจัดคราบสนิม คราบหินปูน และคราบสกปรกบนพื้นผิวต่าง ๆ
อุตสาหกรรมการเกษตร
-
น้ำหมักชีวภาพ: ใช้เป็นส่วนผสมในน้ำหมักชีวภาพเพื่อฉีดพ่นช่วยป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อราและแบคทีเรีย
-
ล้างไส้กรอง: ในบางกรณีช่วยทำความสะอาดและลดการอุดตันของไส้กรองในระบบประปา
4. ข้อดีและข้อควรระวังในการใช้
ข้อดี:
-
ปลอดภัย: FDA และองค์การด้านความปลอดภัยอาหารระบุว่ากรดซิตริกสามารถใช้ในผลิตภัณฑ์อาหาร เครื่องดื่ม และเครื่องสำอางในปริมาณที่เหมาะสมโดยไม่เป็นอันตราย
-
เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม: สามารถสลายตัวได้ง่ายและไม่ก่อให้เกิดมลพิษ
-
หลากหลายการใช้งาน: จากการใช้ในอาหาร เครื่องสำอาง ยา ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด ไปจนถึงการใช้ในเกษตร
ข้อควรระวัง:
-
การบริโภคในปริมาณมาก: หากรับประทานกรดซิตริกในปริมาณมากอาจทำให้ฟันสึกกร่อนหรือเกิดอาการระคายเคืองในกระเพาะอาหาร เช่น คลื่นไส้ อาเจียน หรือท้องเสีย
-
การสัมผัส: การสูดดมไอระเหยหรือการสัมผัสกับกรดเข้มข้นอาจทำให้ระคายเคืองต่อผิวหนังและทางเดินหายใจ
-
การเข้าตา: ถ้าผลิตภัณฑ์กระเด็นเข้าตาควรรีบล้างด้วยน้ำสะอาดทันทีและหากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาแพทย์
-
การใช้งานในด้านการแพทย์: ควรใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้นในกรณีที่ต้องการใช้เพื่อการรักษา
5. สรุป
กรดมะนาว (กรดซิตริก) ชนิดผงเป็นสารอินทรีย์ที่มีความสำคัญในอุตสาหกรรมหลายด้าน ทั้งในอาหาร เครื่องสำอาง ยา ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด และการเกษตร คุณสมบัติที่โดดเด่นคือการให้รสเปรี้ยว ปรับค่า pH เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ และสามารถทำงานเป็นสารกันเสียได้ อย่างไรก็ตาม ควรใช้ด้วยความระมัดระวังในปริมาณที่เหมาะสมเพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้งานในรูปแบบที่ไม่ถูกต้อง
หากคุณกำลังมองหาผงกรดซิตริกเพื่อการใช้งานในอุตสาหกรรมหรือการใช้งานส่วนบุคคล ควรตรวจสอบจากแหล่งที่เชื่อถือได้และปฏิบัติตามคำแนะนำด้านความปลอดภัยอย่างเคร่งครัด
(ข้อมูลเพิ่มเติมสามารถตรวจสอบได้จากและจากแหล่งความรู้ที่นำเสนอโดย World Chemical Group
การรู้จักและเข้าใจคุณสมบัติของกรดซิตริกชนิดผงจะช่วยให้คุณสามารถเลือกใช้งานได้อย่างเหมาะสมและปลอดภัยตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการ หากมีข้อสงสัยเพิ่มเติม ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านเคมีหรือด้านสุขภาพตามความเหมาะสมครับ.
- อัตราบรรจุ 25 ลิตร/กระสอบ
ราคา 2,300 บาท/กระสอบ
กรดเกลือ ไฮโดรคลอริก 35% (ชนิดน้ำ)
- อัตราบรรจุ 20 ลิตร/กระสอบ
ราคา 1,150 บาท/กระสอบ